Stel je voor: Je bent al flink op leeftijd en omdat je een vorm van dementie hebt weet je allemaal niet meer zo goed wat er om je heen gebeurt. In de ochtend komt er een zuster binnen die je medicatie wil geven en zodra ze de kamer binnenkomt gaat meteen het grote licht aan. “Goedemorgen mevrouw Puntje Puntje, ik kom u even uw medicatie geven” en voor je het weet krijg je een lepel met medicatie in je mond. 

Omdat je vanwege je ziekte niet meer zo goed weet hoe je moet slikken hou je de medicatie maar in je mond, beweegt het wat heen en weer en trekt er een vragend gezicht bij. Dan zegt de zuster dat je het door mag slikken, maar je weet helemaal niet wat slikken is! Je krijgt nog een slokje water om het slikken wat makkelijker te maken, en dat helpt. Je hebt de medicijnen doorgeslikt en de zuster vertrekt weer.

Na een tijdje komt de zuster weer terug, dit keer met een andere zuster. “Goedemorgen mevrouw , we komen u even lekker wassen en aankleden” Je hebt geen idee waar ze het over hebben, de ziekte heeft je hersenen zo aangetast dat je wel hoort wat de zusters zeggen maar  je hebt geen idee wat al die woorden allemaal betekenen. De zusters halen de deken van je af, dat is koud! 

Je begint wat te mompelen, want woorden om duidelijk te maken wat je van deze hele situatie vind kan je door je ziekte niet meer vinden. De zusters kijken je niet begrijpend aan, zeggen nog een keer dat ze je komen wassen en beginnen met de ochtendzorg. Het doet je pijn, want je hebt niet alleen een vorm van dementie, maar ook een aandoening waardoor jouw hele lichaam verkrampt waardoor bewegen pijnlijk is. Je laat je nu duidelijker horen, je stemgeluid wordt harder maar woorden kan je nog steeds niet vinden. Angstig kijk je de zusters aan, maar die begrijpen de blik in je ogen niet en gaan gewoon door.

Ik stel me zo voor dat je het op z’n zachtst gezegd niet leuk zou vinden als er van alles met je gebeurt waar je helemaal niks van snapt. Mij lijkt het heel eng in ieder geval.

Dit zijn situaties waar ik in mijn prachtige beroep regelmatig mee te maken heb. En deze bewoners hebben naast de “normale” zorg iets extra’s nodig. Warme zorg, een methode waarbij een warme omgeving wordt gecreërd waarbij de  cliënt en zijn/ haar behoeften centraal staan.

In het geval van mevrouw Antonius betekent dit dat we een rustig muziekje voor haar opzetten. Ze houdt erg van klassiek, maar Enya valt ook erg in de smaak. En dus zette ik vanmorgen muziek van deze artieste voor mevrouw op.

Stap voor stap voerden we de handelingen uit. Wanneer mevrouw op haar zij moet liggen om een handeling af te kunnen maken draaien we haar in mijn arm, haar hoofd op mijn rechter schouder, haar rechter arm om me heen en mijn linker arm om haar heen. Met mijn gezicht dichtbij haar oor begin ik heel zachtjes tegen haar te praten terwijl ik haar zachtjes wieg en mijn collega kan doen wat moet gebeuren. “Papa, papa, papa” herhaalt mevrouw in mijn oor. Voorzichtig draaien we haar terug en ik complimenteer haar dat ze het zo goed gedaan heeft. “Papa” zegt ze nog een keer. Terwijl we uitleggen wat er gaat gebeuren voeren we de laatste handelingen uit zodat we mevrouw met de tillift, ondersteund door woorden en troostende aanrakingen in haar rolstoel kunnen zetten. Het is gelukt, mevrouw zit rustig voor zich uit kijkend, gewassen en aangekleed in haar rolstoel. 

De dementie is bij mevrouw zo ver gevorderd dat echte gesprekken niet goed meer mogelijk zijn. Dit is geen reden om niet meer tegen en met mevrouw te praten. Het doet mevrouw goed wanneer er zachtjes tegen haar gesproken wordt, ook al begrijpt ze vaak niet meer wat je zegt. Ook bij lichamelijk contact, troostend contact, heeft mevrouw baat. En dat is dus wat we inzetten wanneer we mevrouw gaan helpen. Rust, woorden, troost en een beetje muziek. 

Dit zijn voor mij de momenten dat ik me weer besef hoe mooi mijn beroep is en ik voel me vereerd dat ik deze vreselijk lieve dame mag helpen op een manier die past bij haar.